U których pacjentów fizjoterapeuci i masażyści najczęściej stosują masaż tkanek głębokich? W jakich dolegliwościach pomaga MTG i jakie przynosi korzyści w terapii?

Na te pytania odpowiemy w dalszej części artykułu, podając kilka przykładów zastosowania masażu tkanek głębokich. Zachęcamy do lektury!

Czym jest masaż tkanek głębokich?

Masaż tkanek głębokich to metoda pracy docierająca także do głębokich warstw mięśni. W odróżnieniu od masażu klasycznego i relaksacyjnego, w MTG nie stosuje się środka poślizgowego.

Masaż tkanek głębokich, wbrew pozorom, nie wywołuje dolegliwości bólowych. Jest stosowany bardzo precyzyjnie, a wszystkie ruchy rąk terapeuty wykonywane są w wolnym tempie i celowane w te miejsca, które wymagają rozluźnienia. Organizm pacjenta według założeń MTG traktowany jest jako całość.

Masażysta wykonujący masaż tkanek głębokich używa w swojej pracy oprócz dłoni i kciuków także pięści i przedramion. Pozwala to oddziaływać na jeszcze głębsze warstwy mięśniowe. W czasie masażu pacjent może zostać poproszony przez masażystę o wykonanie określonego ruchu, co pomoże w rozluźnieniu opracowywanej okolicy.

Zastosowanie masażu tkanek głębokich

MTG stosuje się w celu:

• zmniejszenia nadmiernych napięć mięśniowych
• przywrócenia prawidłowej ruchomości tkanek miękkich
• likwidacji zrostów tkankowych
• rozluźniania mięśniowo-powięziowych punktów spustowych (MPPS)
• poprawy ukrwienia tkankowego
• wspomagania pracy nad prawidłową postawą ciała.

Masaż tkanek głębokich to metoda przydatna:

• u sportowców
• u osób z napięciowymi bólami głowy
• u pacjentów z dolegliwościami układu ruchu, takimi jak entezopatie (np. łokieć tenisisty i golfisty), zespół mięśnia gruszkowatego, rwa kulszowa i barkowa, dysfunkcje rozcięgna podeszwowego, przykurcze mięśniowe, przeciążeniowe bóle mięśni
• w rehabilitacji pourazowej i pooperacyjnej
• u osób z wadami postawy ciała.

Bóle głowy a masaż tkanek głębokich

Czy masaż tkanek głębokich może pomóc w bólach głowy?

Okazuje się, że MTG to technika przydatna w leczeniu napięciowych bólów głowy. Ważna jest jednak wcześniejsza diagnostyka w celu wykluczenia poważnych przyczyn dolegliwości. Rozluźnienie głębokich warstw mięśni powiązanych z napięciowym bólem głowy to jedna z naturalnych metod, która pozwala działać na źródło problemu. Pomóc może zwłaszcza osobom pracującym przy komputerze, u których zbierające się godzinami napięcia kumulują się w górnej części ciała.

W terapii napięciowych bólów głowy, podczas masażu tkanek głębokich najczęściej opracowywane są mięśnie:

• najszerszy grzbietu
• piersiowy większy
• zębaty przedni
• prostownik grzbietu.

Dodatkowo rozluźnia się też czepiec ścięgnisty oraz mięsień skroniowy.

MTG w zespole pasma biodrowo-piszczelowego

Zespół pasma biodrowo-piszczelowego to kolejna dolegliwość, w której dobrze sprawdza się masaż tkanek głębokich. Ten charakterystyczny ból, najczęściej kumulujący się w okolicy kolana dobrze reaguje na rozluźnianie głębokich warstw mięśniowych. Masaż tkanek głębokich w takich przypadkach obejmuje m.in. takie mięśnie, jak:

• naprężacz powięzi szerokiej
• pośladkowy wielki
• strzałkowe
• skośne brzucha
• międzyżebrowe.

W terapii zespołu pasma biodrowo-piszczelowego może zaskoczyć opracowanie mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego. A to właśnie całościowe spojrzenie na organizm i zrozumienie powiązań mięśniowych sprawiają, że masażysta skupia się na wszystkich strukturach, tych bliższych i dalszych, które bezpośrednio lub pośrednio mogą być przyczyną występujących objawów.

Masaż tkanek głębokich w sporcie

Masaż tkanek głębokich jest znany osobom trenującym, gdyż często stosują go fizjoterapeuci sportowi. W sporcie jest szczególnie pomocny w przetrenowaniu, przeciążeniach i w zakwasach mięśniowych, a także w entezopatiach typowych dla wielu dyscyplin sportowych.

Skuteczność masażu tkanek głębokich potwierdza wiele badań prowadzonych w grupach sportowców. Przykładowo, sprawdzano wpływ MTG na parametry mięśni czworogłowych uda. Grupa badawcza złożona była z 21 piłkarzy nożnych w wieku 16 -17 lat, a badania prowadzono w Wydziale Fizjoterapii AWF we Wrocławiu. U sportowców, u których stosowano masaż tkanek głębokich, udało się poprawić parametry prędkościowo-siłowe masowanego mięśnia czworogłowego uda, gdy pracuje przy prędkości 180°/s.¹

Wskazuje się także na pozytywny wpływ masażu tkanek głębokich w sportach takich jak triathlon.²

Masaż tkanek głębokich – podsumowanie

Masaż tkanek głębokich to technika przydatna w sporcie, a także u pacjentów ortopedycznych, w tym przeciążeniowych. Sprawdza się też podczas rehabilitacji pourazowej, a nawet w terapii bólu głowy. Dotarcie do głębokich warstw mięśni pozwala uzyskać prawidłowe napięcie i ruchomość tkanek. Dlatego technika masażu tkanek głębokich jest chętnie stosowana przez masażystów i fizjoterapeutów.

Bibliografia:

1. Dębiec-Bąk A., Pawlik Ł., Skrzek A., Żuk M., Wpływ masażu głębokiego na mięsień czworogłowy piłkarzy nożnych w badaniach izokinetycznych i termowizyjnych, Journal of Education, Health and Sport 6 (7), s. 236 – 251.
2. Ciesielczyk B., Grabowska K. Fizjoterapia w sporcie na przykładzie zawodników uprawiających triathlon ze szczególnym uwzględnieniem roli masażu